Rolschaatsen in Zutphen
Wat moet je in een kwakkelwinter als je van schaatsen houdt? In de Zutphense Courant van 29 december 1909 schrijft schaatsliefhebber ‘X’ daar een ingezonden brief over.
Mijnheer de Redacteur.
De beroemde ‘Ouderwetse winters’ schijnen voorgoed tot het verleden te behoren. De tegenwoordige winters geven meer regen en modder, dan ijs. Voor de schaatsenrijders wel een treurige tijd. Alleen de ijsverenigingen varen er wel bij, ten minste financieel. Ook de ‘Zutphense IJsvereniging’ sloot dit jaar haar rekening met een aanmerkelijk batig saldo.
Dit overdenkende kwam de vraag bij mij op: Zou de ijsvereniging haar leden niet in de gelegenheid kunnen stellen, het rolschaatsrijden te beoefenen?
Financieel bezwaar is er, dunkt me niet. De kas is groot genoeg om een flink aantal rolschaatsen te kunnen aanschaffen die dan tegen zo laag mogelijke prijs aan de leden zouden kunnen verhuurd worden, terwijl de Buitensociëteit een zeer geschikte baan biedt.
Het zo actieve bestuur onzer IJsvereniging wordt bovenstaande beleefd ter overweging aangeboden, opdat ook Zutphen niet achterblijve bij het beoefenen van het zo populaire rolschaatsen rijden.
X
X’s oproep vindt met enige vertraging gehoor, want op 3 maart 1910 meldt de Zutphense Courant:
De liefhebbers van rolschaatsenrijden kunnen wij thans de voor hen blijde tijding brengen, dat zal worden voldaan aan hun lang gekoesterde wens om dezen tak van sport ook alhier te kunnen beoefenen.
De leden onzer gymnastiek-vereniging ‘Olympia’ namelijk hebben gisterenavond met bijna algemene stemmen het besluit genomen tot het openen van een rolschaatsenbaan in de Buitensociëteit. Deze wordt reeds geopend op Vrijdag 4 maart a.s. Van ’s avonds 7 tot ongeveer 11 uur zal men tegen betaling van een matig entrée gelegenheid hebben tot rijden. Wie nog niet in ’t bezit is van een paar rolschaatsen kan deze tegen billijke prijs ter plaatse huren. De werkende leden van ‘Olympia’ onder wie reeds verscheiden goede rijders worden aangetroffen, zullen optreden als instructeurs.
Een paar dagen later drukt de Zutphense Courant een verslag af van de opening:
Wat een vrolijke drukte was dat gisteravond in de Buitensociëteit! ‘Olympia’s’ bestuur heeft al dadelijk succes met het pogen om de sport van rolschaatsenrijden ook hier in te voeren. Dadelijk bij ’t openen der baan bleek er een grote liefhebberij voor te bestaan. De schaatsen, door ’t bestuur aangekocht, waren bijna voortdurend alle verhuurd, zodat men soms, net als bij biljarten, moest ‘afschrijven’ om ook een beurt te krijgen.
Rolschaatsenrijden is heel niet moeilijk. Men bindt de schaatsen aan, men gaat lopen als ware men op de wandeling, en dan glijdt men vanzelf vooruit. Wie maar een beetje voorover rijdt, heeft minder kans zich te bezeren als hij valt. Trouwens, vaak ziet men de mensen niet vallen. En dan: ‘hout geeft meer mee dan ijs.’
’t Was waarlijk verwonderlijk om te zien hoe snel deze kunst wordt aangeleerd. Mensen die nooit op rolschaatsen hadden gestaan en door een der hulpvaardige leden van ‘Olympia’ aan de gang waren gebracht, reden na 5 minuten alleen, na een half uur al sierlijk en na een uur maakten ze beentje over. Wie goed kan schaatsenrijden, leert ’t nog eer. En ’t animeert verbazend: we hebben er gezien die twee uur lang niet van de baan te slaan waren.
’t Was gisteravond al aardig vol bezoeksters en bezoekers, waarvan velen spoedig rijdsters en rijders werden. De liefhebberij zal, naar we vertrouwen, nog wel toenemen. Zondagmiddag is er weer gelegenheid; dan zal ’t nog wel voller worden.
Maar een dag later, op 8 maart, neemt ‘X’ weer het woord met een ingezonden brief, gericht aan het bestuur van de Buitensocieteit. X vreest voor sluiting wegens schade aan de houten baan:
Wij, die ons verheugen mogen, de eerste geneugten gesmaakt te hebben van de edele rolschaatsensport, wij hebben met vreze vernomen, welke donderwolken uw hoog bestuur aan onzen blauwe rolschaatsenhemel laat opkomen.
Wij hebben met den dood in het hart kennisgenomen, dat gij op deze eigen avond u op zult maken, om te tellen de splinters, die onze geliefde schaatsen van uw 20 jaar liggend hout hebben gereden.
Wij vrezen met grote vreze, want gij zijt machtig. Een woord van uw mond en de grootse durf van het ‘Olympia’-bestuur, het genot van een deel van jong-Zutphen en half oud-Zutphen ligt door u verbrijzeld.
Ziet, wij komen tot u en vragen: moogt gij ten koste van nog geen ons hout per avond, dat nog zo gaarne door ‘Olympia’ vergoed wordt, ons dit genoegen ontnemen? Wij vragen u terug te keren tot de dagen uwer jonkheid, niet alleen te denken aan de belangen uwer oude leden, maar ook aan die van uw jonge leden en aan die van Zutphens jeugd in het algemeen.
Waarom rolschaatsenbanen in bijna alle steden in ons land en hier de nog zoo jeugdige, dadelijk genekt? Waarom, geacht bestuur, zag men slechts een enkele, en wij weten bij voorbaat, dat dit de laatste zullen wezen om tegen te stemmen, tegenwoordig bij de twee dagen, dat de baan open was? Vreesde gij te zien het genoegen, dat gij ons ging ontzeggen?
Wij komen tot u en vragen: weest nu grootmoedig, strijkt eens met de hand over uw hart en zegt: wij willen niet, wij zien met te veel graagte hoe ons jonge Zutphen zich amuseert, wij trotseren het eventuele gezeur of gemopper van te economisch aangelegde leden, wij erkennen met te veel vreugde het ondernemingsvermogen van sommige onzer stadgenoten, om ook ons met deze sport kennis te doen maken, dan op eenmaal hierover het veto uit te spreken.
Bestuur van de Buitensociëteit, gij hebt op het ogenblik ons wel en wee in handen; laat uw besluit niet alleen afhangen van het voordeel van enige zilverlingen, laat u leiden door de gedachte, dat uw sociëteit er niet in de eerste plaats is om te bewaren, doch om te gebruiken, voor het genoegen van uw leden en anderen.
Wij hopen, dat uw besluit zo zal zijn, dat wij in het bezit blijven van een sport, die ons reeds zo veel genoegen heeft bereid.
Wij hebben gesproken, aan u het oordeel.
X
De dag erna heeft de Zutphense Courant het verlossende woord:
Alle rolschaatsenrijders en -rijdsters zullen zeker met genoegen vernemen, dat het bestuur der Buitensociëteit in zijn gistermiddag gehouden vergadering besloten heeft, althans nog deze hele maand de zaal tweemaal per week af te staan aan ‘Olympia’ voor het rolschaatsenrijden. Daaraan is echter de voorwaarde verbonden, dat niet in ’t midden van de zaal wordt gereden. Is de maand Maart om, dan zal ’t bestuur nagaan of de vloer der zaal te veel van ’t rijden heeft geleden.
Eind goed, al goed: in de Zutphense Courant van 1 april en 29 oktober 1910 verschijnen opnieuw aankondigingen dat men kan rolschaatsen in de Buitensociëteit van Zutphen. Het rolschaatsen kan ook in de kwakkelwinter van 1910/1911 gewoon doorgaan.
Hubert Slings, wetenschappelijk medewerker
Alle krantenberichten zijn gevonden via www.delpher.nl; de spelling is door mij gemoderniseerd.